Ομάδα Μελέτης:

Σοφία Τσιράκη, Αρχιτέκτων ΕΜΠ, Καθηγήτρια ΕΜΠ

Θανάσης Καραχάλιος, Αρχιτέκτων ΔΠΘ

Μάγδα Χαμπάλογλου, Αρχιτέκτων ΔΠΘ

Σωτήρης Καραχάλιος, Αρχιτέκτων ΕΜΠ

Λουίζα-Μαρία Μπελεμέζη, Αρχιτέκτων ΕΜΠ

Σύμβουλος Μελέτης: Τάσος Μπίρης, Ομότιμος Καθηγητής ΕΜΠ

Συνεργάτης αρχιτέκτων σε θέματα βιοκλιματικής στρατηγικής: Σωτήρης Κωτσόπουλος

Στατική Μελέτη: Νίκος Δέτσης, Η/Μ Μελέτη: Νάσος Αρώνης

Χρόνος Μελέτης: 2018-2020

Α’ Βραβείο σε Πανελλήνιο Αρχιτεκτονικό Διαγωνισμό Προσχεδίων

Το νέο Διοικητικό-Πολιτιστικό Κτίριο της Περιφέρειας Δυτικής Αττικής (ΠΕ.Δ.Α.) βρίσκεται σε κομβικό σημείο, σε μια περιοχή φυσικού πρασίνου με πλούσια βλάστηση ευκαλύπτων. Το ίδιο το κτίριο λειτουργεί ως σημείο αναφοράς τόσο για την πόλη όσο και για την ευρύτερη περιοχή, καθώς διαμορφώνει μια εμβληματική «πύλη εισόδου» από τον κεντρικό άξονα της οδού Ηρώων Πολυτεχνείου. Συνδέεται άμεσα με το σύγχρονο κέντρο της Ελευσίνας, τις βιομηχανικές εγκαταστάσεις της εταιρείας «ΤΙΤΑΝ», τον αρχαιολογικό χώρο, τη θάλασσα και τους βραχώδεις σχηματισμούς των νταμαριών.

Το κτίριο εκφράζει την ιδέα ενός απολύτως σύγχρονου δημόσιου χώρου — από αισθητικής, λειτουργικής, κατασκευαστικής και οικολογικής άποψης — που υπερβαίνει τον ρόλο ενός τυπικού γραφειακού συγκροτήματος. Με την παρουσία του, επιδιώκει να συμβάλει ενεργά στην κοινωνική και πολιτιστική αναζωογόνηση της πόλης. Θα στεγάσει όλες τις διοικητικές λειτουργίες της ΠΕ.Δ.Α., ενώ θα περιλαμβάνει υποδειγματικούς σύγχρονους χώρους γραφείων, αίθουσες συνεδριάσεων, περιοχές συνάντησης πολιτών και χώρους για την ανάπτυξη κοινωνικών δραστηριοτήτων, τόσο για την Ελευσίνα όσο και για την ευρύτερη Περιφέρεια.

Κεντρικό στοιχείο της λειτουργίας του είναι ο οικολογικός και βιοκλιματικός σχεδιασμός: οι διαμπερείς φωτεινοί χώροι συνδυάζονται με καινοτόμα συστήματα θέρμανσης, ψύξης, φυσικού αερισμού και δροσισμού, εξασφαλίζοντας ένα φιλόξενο, υγιές και βιώσιμο περιβάλλον.

Ένα μεγάλο «στέγαστρο-φυτεμένο δώμα» αποτελεί το οικολογικό σήμα κατατεθέν της πρότασης, μετατρέποντας την οροφή του κτιρίου σε έναν ανοιχτό, δημόσιο περίπατο. Η επίπεδη, φυτεμένη και διάτρητη επιφάνειά του διαμορφώνει έναν «Αστικό Κήπο», ικανό να φιλοξενήσει πολιτιστικές δραστηριότητες (όπως μικρές θεατρικές εκδηλώσεις), αλλά και να λειτουργήσει οικολογικά, βελτιώνοντας το μικροκλίμα της σύνθεσης και τις κλιματολογικές συνθήκες της περιοχής. Πρόκειται για έναν «Ενεργειακό Πυκνωτή» (Energy Capacitor) με θετικό περιβαλλοντικό αποτύπωμα.

Η προσβασιμότητα του στεγάστρου, ως ουσιαστικής χρηστικής επιφάνειας, επιτυγχάνεται μέσω μιας υπαίθριας, σπειροειδούς και συνεχούς διαδρομής. Η πορεία αυτή μπορεί να πραγματοποιηθεί με χρήση ανεξάρτητων επιλογών: σκάλες, ράμπες ή ανελκυστήρες. Το σύστημα αυτό διαπερνά καθ’ ύψος τη συνολική κτιριακή μάζα, λειτουργώντας ως «κανάλι» φωτός, αερισμού, θέας και — κυρίως — ελεύθερης κοινωνικής ζωής. Παράλληλα, συνδέει υπαίθρια όλες τις βασικές λειτουργίες του κτιρίου, σε όλα τα επίπεδα.

Η κίνηση μέσω των ραμπών συνενώνει τις υπαίθριες εισόδους, την αίθουσα εκδηλώσεων, τις ημιυπαίθριες στοές-μπαλκόνια και το δώμα, διαμορφώνοντας έναν συνεχή, ενοποιημένο χώρο.

Το αποτέλεσμα είναι ένα δημόσιο αρχιτεκτονικό και υπαίθριο σύστημα ποικίλων χρήσεων, με εκπαιδευτικό, κοινωνικό και ψυχαγωγικό αστικό χαρακτήρα. Φιλοδοξία μας είναι η θετική επίδρασή του τόσο στη ζωή του ίδιου του κτιρίου όσο και στον κοινωνικό ιστό της πόλης.

Επιμένουμε στη σημασία της βιοκλιματικής λειτουργίας για ένα δημόσιο κτίριο που σέβεται τον πολίτη και το περιβάλλον, σε μια εποχή όπου η κλιματική αλλαγή απαιτεί από όλους μας λύσεις και προτάσεις για τη διαχείριση των φυσικών πόρων, του κλίματος και του αστικού-φυσικού περιβάλλοντος μέσα στο οποίο ζούμε.

Περισσότερα