Ομάδα Μελέτης: Θανάσης Καραχάλιος, Σωτήρης Καραχάλιος

Χρόνος Μελέτης: 2022

Η πρόταση αφορά την επέκταση του Ιερού Ναού Κοιμήσεως της Θεοτόκου στο Μαλανδρίνο Φωκίδας, με στόχο τη δημιουργία πρόναου, την ανέγερση νέου κωδωνοστασίου, καθώς και τη συνολική διαμόρφωση του υπαίθριου χώρου. Ο υφιστάμενος ναός, χτισμένος κατά τη δεκαετία του 1930, αποτελεί μια λιτή, μονόκλιτη κατασκευή χωρίς ιδιαίτερες τυπολογικές ή μορφολογικές επιδιώξεις – ένα απλό ορθογώνιο κέλυφος με τετράριχτη στέγη, που φέρει τα χαρακτηριστικά της αγροτικής λιθοδομής.

Η αρχιτεκτονική πρόταση αντλεί την έμπνευσή της από αυτήν ακριβώς την απλότητα και επιδιώκει να τη σεβαστεί, να τη συμπληρώσει και ταυτόχρονα να τη διαβάσει εκ νέου μέσα από ένα σύγχρονο συνθετικό φίλτρο. Η νέα προσθήκη χωροθετείται στην ανατολική πλευρά του ναού, σε επαφή με τη δημοτική οδό, έτσι ώστε να απελευθερώνεται ο μέγιστος δυνατός υπαίθριος χώρος στο νότιο τμήμα του οικοπέδου – ένας χώρος ιδιαίτερης σημασίας για τις θρησκευτικές και κοινωνικές δραστηριότητες της κοινότητας.

Ο πρόναος αναπτύσσεται κατά μήκος του άξονα βορρά-νότου ως ένα αυστηρό, γεωμετρικό πρίσμα, με ενιαία θολωτή στέγαση. Το νέο κτίσμα δε μιμείται ούτε ανταγωνίζεται τον υφιστάμενο ναό, αλλά επιχειρεί έναν ουσιώδη διάλογο μαζί του. Η μετάβαση μεταξύ παλαιού και νέου γίνεται μέσω ενός λεπτού γραμμικού φεγγίτη, ενός «κενού» που λειτουργεί τόσο ως φυσική παύση όσο και ως συμβολικός χώρος ενδιάμεσης σιωπής και μετάβασης. Η νέα κατασκευή αποκτά έτσι αυτοτέλεια, χωρίς να διαταράσσει τη συνθετική συνοχή του συνόλου.

Η πρόταση δομείται μέσα από βασικά αρχιτεκτονικά δίπολα – κενό και πλήρες, ανοιχτό και κλειστό, οριζόντιο και κατακόρυφο – τα οποία εμπλουτίζουν τη συνθετική σκέψη σε κάτοψη και τομή. Στη νοτιοανατολική γωνία του οικοπέδου, σε απόσταση από τον ναό, τοποθετείται το κωδωνοστάσιο: μια κατακόρυφη, τριγωνικής βάσης κατασκευή, που έρχεται σε αντίστιξη με τις οριζόντιες χαράξεις του περιβάλλοντος χώρου. Η υψίκορμη παρουσία του λειτουργεί ως σημείο αναγνώρισης από απόσταση, καθιστώντας το ισχυρό αρχιτεκτονικό σήμα της σύνθεσης.

Η συνολική παρέμβαση επιδιώκει να εντάξει με σεβασμό και διακριτικότητα τη νέα αρχιτεκτονική χειρονομία στο τοπίο και στη συλλογική μνήμη του τόπου, χωρίς να αλλοιώσει τη φυσιογνωμία του υφιστάμενου ναού, αλλά ενισχύοντας τη λειτουργική του επάρκεια και την παρουσία του στον χώρο.

Περισσότερα